O kościele

KOŚCIÓŁ I PARAFIA PW. ŚW. HALLVARDA W DIECEZJI OSLO.

Kiedy 15 maja 1966 r. został poświęcony kościół pw. Św. Hallvarda, parafię tworzyło 1000 osób. Obecnie obejmuje ona najbardziej zaludniony obszar Norwegii i należy do niej 12 000 wiernych. Liczba ta nie obejmuje wiernych, którzy zamieszkują teren parafii, a nie zostali zarejestrowani. Większość parafian to pierwsze lub drugie pokolenie imigrantów i azylantów z wielu krajów świata. Parafia obejmuje obecnie całe Oslo na wschód od centrum oraz wszystkie północne, wschodnie i południowe przedmieścia: Groruddalen (Oslo), Follo, Ski, Oppegård, Ås, Enebakk, Nesodden i Frogn, których mieszkańcy w znacznej mierze wywodzą się z około 140 różnych narodowości. Msze Święte są więc celebrowane zarówno w języku norweskim jak i w językach narodowych: angielskim, polskim, wietnamskim i tamilskim.

W każdą niedzielę sprawowanych jest 8 Mszy w kościele parafialnym (patrz porządek Mszy na końcu) oraz w dzielnicach Holmlia (w kościele luterańskim) i Nesodden (w kościele Skoklefall). W dni powszednie od godz. 17.00 odbywa się półgodzinne wystawienie Najświętszego Sakramentu w kaplicy bocznej, a po nim o godz. 18.00 sprawowana jest Eucharystia. W czasie adoracji można przystąpić do sakramentu pokuty, który może być udzielony w kilku językach. W miesiącach maryjnych (w maju i październiku) po wieczornej Mszy Świętej odmawia się różaniec, a w czasie Wielkiego Postu odprawia się drogę krzyżową.

HISTORIA

Od 1890 r., kiedy erygowano parafię, do roku 1954 posługę duszpasterską sprawowali księża diecezjalni. W 1954 r. opiekę nad wspólnotą parafialną objął Kościół i parafia pw. św. Hallvarda w diecezji Oslo. Kościół św Hallvard Zakon Ojców Franciszkanów z Prowincji Holenderskiej, a następnie Prowincji Polskiej. W 2008 r. duszpasterstwo w parafii św. Hallvarda podjęli na nowo księża diecezjalni. Początkowo kościół św. Hallvarda znajdował się na Starym Mieście, a dopiero później został wybudowany obecny, przy Enerhauggata. Wraz z budową nowego kościoła, jako jedna całość powstał także klasztor Franciszkanów, dziś przystosowany na potrzeby mieszkań dla księży.

Budynek kościoła został zaprojektowany przez architektów Kjella Lunda i Nilsa Slaatto oraz otoczony jest charakterystycznymi, dla tej części dzielnicy Oslo, wysokimi blokami.

Budynek kościoła na Enerhauggata został zaprojektowany z inicjatywy holenderskich Franciszkanów i biskupa Jana Willema Grana. Budowę rozpoczęto w 1959 r. a zakończono w 1966 r., i poświęcono 15 maja, w dniu święta św. Hallvarda, patrona miasta Oslo.

Święty Hallvard żył w XVII wieku. Pochodził z rodziny królewskiej i mieszkał na gospodarstwie w Lier Huseby, na północ od Drammen. Zginął podczas ratowania ciężarnej kobiety, niesłusznie oskarżonej o kradzież. Został trzykrotnie postrzelony i utonął w fiordzie Drammen z uwiązanym młyńskim kamieniem na szyi. Św. Hallvard został patronem miasta, a jego przedstawienie zostało umieszczone w herbie Oslo.

BUDYNEK KOŚCIOŁA

Architekci zdecydowali się na wykorzystanie prostego materiału. Tak powstała nowoczesna bryła z cegły, szkła i betonu, która odpowiadała ówczesnym trendom w architekturze. Budynek ma formę kwadratu. Samo wnętrze kościoła jest zaprojektowane na planie koła, a boczna kaplica Najświętszego Sakramentu na planie prostokąta. Z zewnątrz kościół jawi się jako twarda masa wypalonej cegły, z wyjątkiem całej ściany od strony południowej, z oknami biur i mieszkań i z widokiem na fiord. W 1993 r. ukończono dobudowę nowych pomieszczeń od strony zachodniej: sali parafialnej, kuchni i biur należących do organizacji “Fransiskushjelpen”. W rogu południowo-zachodniej części budynku, znajduje się biuro parafialne, a nad nim, na pierwszym piętrze, sala parafialna. Wychodzące na południe szklane ściany – okna, to miejsce gdzie znajdują się właśnie biura księży – na parterze, mieszkanie księdza proboszcza – na pierwszym piętrze oraz mieszkania księży wikariuszów – na drugim piętrze. Roztacza się stąd piękny widok na centrum miasta, Bunnefjorden i Ekebergåsen.

Projekt wybudowania kościoła – rotundy miał na celu podkreślenie jedności wspólnoty wiernych zgromadzonych wokół ołtarza, który stanowi centralny i najbardziej wzniosły punkt budowli. Przez ten kształt architekci chcieli wyakcentować tajemnicę obecności Boga pośród wiernych. Wrażenie to ma potęgować prezbiterium podniesione z trzech stron przez stopnie. Brak okien sprawia, że światło nie dociera do wnętrza świątyni, z wyjątkiem dużych głównych drzwi, wykonanych z grubego szkła. W związku z tym kościół potrzebuje dodatkowego oświetlenia elektrycznego, które umożliwia czytanie i wykonywanie śpiewów.

Przez swój oryginalny wygląd największe zainteresowanie wzbudza dach, spadający do wnętrza budynku. Ta odwrócona kopuła ma na celu podkreślenie atmosfery bliskości Boga i Jego pochylenie się nad swoim stworzeniem. Jest ona przeciwieństwem kopuły klasycznej, ukazującej człowieka, który wznosi się ku Bogu. Kościół posiada od 300 do 350 miejsc siedzących, ponadto około 70 miejsc w Kaplicy Najświętszego Sakramentu.

WYSTRÓJ KOŚCIOŁA

Ponieważ początkowo kościół należał do Franciszkanów, tradycyjnie nosi on na sobie znamiona prostoty i franciszkańskiej duchowości.

Na ścianie za ołtarzem wisi kopia bizantyjskiego krzyża, z którego Zbawiciel przemówił do św. Franciszka w kościele San Damiano w Asyżu. Została ona wykonana przez malarkę Anne-Lise Knoff, wraz ze studentami Wyższej Szkoły Plastycznej w szkole artystycznej w Buskerud. Krzyż zawisł w kościele 5 października 1986 r.

Stacje drogi krzyżowej zostały wykonane przez Hermana Bongarda.

Rzeźba z brązu przedstawiająca św. Hallvarda, wykonana przez polskiego artystę Krzysztofa Piotrowskiego, została poświęcona przez biskupa Bernta Eidsviga 29 kwietnia 2008 r.

W niszy za ołtarzem znajduje się okno, przez które widzimy drewnianą figurę św. Franciszka z Asyżu, wykonaną przez rzeźbiarkę Ragnhild Butenschøn.

Posąg Madonny w przejściu między kościołem a kaplicą Najświętszego Sakramentu, pierwotnie przywieziony został z pierwszego kościoła pw. św. Hallvarda, który znajdował się na Starym Mieście. W 2004 r. na skutek aktu wandalizmu został zniszczony, a dziś w miejscu tym znajduje się inna figura.

Obraz na ścianie za ołtarzem w kaplicy Najświętszego Sakramentu został namalowany przez Anne-Lise Knoff na podstawie motywów zaczerpniętych z Hedalen stavkirke. Fryz, przedstawiający legendarne sceny z życia św. Franciszka z Asyżu, namalowany został przez malarkę Liv Benedicte Nielsen.

Postać Chrystusa w kaplicy Najświętszego Sakramentu pochodzi z Meksyku. Ciosany kamień przy drzwiach wejściowych to fragment średniowiecznego kościoła pw. św. Hallvarda ze Starego Miasta.

W kaplicy chrzcielnej znajduje się chrzcielnica wbudowana w betonową bryłę oraz cztery płaskorzeźby wykonane przez holenderskiego franciszkanina Renalda Ratsa.